Ολιστική Εκπαίδευση STEM και Εκπαίδευση για τη Βιωσιμότητα
Τα τελευταία χρόνια, η ενσωμάτωση της εκπαίδευσης STEM στα αναλυτικά προγράμματα γίνεται ολοένα και πιο δημοφιλής, καθώς υπόσχεται να δώσει απαντήσεις σε σύνθετες ερωτήσεις και να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά προβλήματα του πραγματικού κόσμου. Καθώς αυτές οι προκλήσεις απαιτούν περιβαλλοντικά και κοινωνικά βιώσιμες λύσεις, η ανάγκη για Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και Αειφορία καθίσταται περισσότερο επιτακτική από ποτέ.
Στο πλαίσιο αυτών των προκλήσεων και με αφετηρία το Σχέδιο Erasmus+ 2021-1-EL01-KA122-SCH-000030697 «Ανάπτυξη δεξιοτήτων 21ου αιώνα μέσω της διδασκαλίας της Αστρονομίας», το σχολείο μας υποστηρίζει την εκπαίδευση STEM προσανατολισμένη στις πραγματικές ανάγκες του μέλλοντος με απώτερο σκοπό τον επιστημονικό γραμματισμό, την ανάπτυξη δεξιοτήτων, την υπεύθυνη δράση και τη στοχαστική ενασχόληση με καίρια ζητήματα προς όφελος της βιώσιμης ανάπτυξης.
Έχοντας ως στόχο την ενίσχυση του προσανατολισμού STEM σε όλο το πρόγραμμα σπουδών, οι εκπαιδευτικοί του σχολείου μας αναπτύσσουν τις γνώσεις και τις δεξιότητές τους για αποτελεσματική ενσωμάτωση μεθόδων STEM στην εκπαιδευτική τους πρακτική και συνεργάζονται για να προωθήσουν μαθητοκεντρικές προσεγγίσεις που στοχεύουν στην καλλιέργεια ικανοτήτων, στάσεων και αξιών για τη βιώσιμη ανάπτυξη στη νεαρή ηλικία. Ταυτοχρόνως, το εκπαιδευτικό προσωπικό του σχολείου μας διαθέτει την απαιτούμενη κατάρτιση, γνώση και εμπειρία για να υποστηρίξει την ανάπτυξη τόσο της αυτοπεποίθησης, όσο και της ικανότητας των μαθητών και μαθητριών να διευρύνουν το θετικό κοινωνικό αντίκτυπο της εφαρμογής της επιστημονικής γνώσης. Μεταξύ των συντελεστών αυτής της εκπαιδευτικής προσπάθειας βρίσκεται και η εκπαιδευτικός Στέλλα Σιούλη, πρέσβειρα Scientix για την Ελλάδα.
Υπό αυτό το πρίσμα, κατά τη συμμετοχή τους στο Life Terra MOOC «Διδάσκοντας την αειφορία με στόχο τη δράση», οι εκπαιδευτικοί Στέλλα Σιούλη και Μυρτώ Νεράντζη ανέπτυξαν δύο εκπαιδευτικά σενάρια που αποτελούν μια ολοκληρωμένη εφαρμογή της εκπαίδευσης STEM με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Πιο συγκεκριμένα, το σενάριο που ανέπτυξε η εκπαιδευτικός Στέλλα Σιούλη κάνει λόγο για ένα φανταστικό νησί, το Insula, φέρνοντας αντιμέτωπα τα παιδιά με ένα πραγματικό πρόβλημα ζωής για τους κατοίκους των νησιωτικών περιοχών που βρίσκονται 1,5-2 μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, οι οποίοι βιώνουν σε μεγαλύτερο βαθμό τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής λόγω της ανόδου της στάθμης του νερού σε σύγκριση με άλλες περιοχές και χώρες. Αξιοποιήθηκε το Εκπαιδευτικό Πακέτο: Terra Mission και εφαρμόστηκε η διερευνητική μέθοδος μάθησης, η οποία επιτρέπει στους μαθητές και τις μαθήτριες να συνειδητοποιήσουν μέσω της διερεύνησης του ζητήματος την επίδραση των καθημερινών τους συνηθειών σε ανθρώπους που ζουν χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά. Ενθαρρύνει, κατά αυτόν τον τρόπο, τα παιδιά να οικειοποιηθούν τη γνώση και να αναζητήσουν πρακτικές εξοικονόμησης ενέργειας αναπτύσσοντας ταυτόχρονα την ενσυναίσθηση προς τους κατοίκους της Insula, του φανταστικού νησιωτικού έθνους που βιώνει τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής λόγω της ανόδου της στάθμης της θάλασσας. Κατά συνέπεια, το σενάριο αποτελεί έναν κατάλληλο εκπαιδευτικό πόρο για την περιβαλλοντική εκπαίδευση και την αειφορία, συμβάλλοντας στην αλλαγή στάσεων και συνηθειών ως προς την κατανάλωση ενέργειας και τη χρήση ηλεκτρικών συσκευών.
Το σενάριο που ανέπτυξε η εκπαιδευτικός Μυρτώ Νεράντζη προβάλλει το ζήτημα της βιώσιμης μετακίνησης των μαθητών και των μαθητριών από και προς το σχολείο. Ακολουθώντας τις πρακτικές της Μεθόδου Project στην ξενόγλωσση εκπαίδευση, αξιοποιεί εργαλεία και πρακτικές που βρίσκονται στο Εκπαιδευτικό Πακέτο: Terra Mission καθώς και μια ποικιλία διαδικτυακών εφαρμογών και πόρων. Εστιάζει στο πραγματικό πρόβλημα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης που αντιμετωπίζει η πόλη μας, η Θεσσαλονίκη. Η τάξη δημιουργεί ενημερωτικό φυλλάδιο προκειμένου να ενημερώσει τη σχολική κοινότητα για το αποτύπωμα άνθρακα της μετακίνησης από και προς το σχολείο, με σκοπό την ανάληψη δράσης για πιο βιώσιμη μετακίνηση. Συμμετέχουν σε βιωματικές και διερευνητικές δραστηριότητες μάθησης, όπως η παρατήρηση των επιπέδων ρύπανσης σε πραγματικό χρόνο με τη χρήση διαδικτυακού χάρτη ατμοσφαιρικής ρύπανσης ή ο σχεδιασμός και η υλοποίηση δημοσκοπικής έρευνας, οι οποίες συνδυάζουν την εκμάθηση της Αγγλικής γλώσσας με τα Μαθηματικά, τις Φυσικές Επιστήμες, την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και τις ΤΠΕ. Το σενάριο δημιουργεί αυθεντικές ευκαιρίες μάθησης, βασισμένες σε εμπειρίες ζωής, στόχους και εφαρμογές στον πραγματικό κόσμο.
Εκτός από τα Εκπαιδευτικά Σενάρια, το σχολείο μας πρόκειται να υλοποιήσει έργο STEM στον τομέα του Διαδικτύου των Πραγμάτων. Συμμετέχοντας στον διαγωνισμό Astro Pi Mission Zero και με την καθοδήγηση του εκπαιδευτικού Κωνσταντίνου Δελησταύρου, οι μαθητές και οι μαθήτριες δημιουργούν ένα απλό πρόγραμμα για να καταγράψουν τα επίπεδα υγρασίας στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό ISS και να μεταδώσουν την πληροφορία στους αστροναύτες με ένα εξατομικευμένο μήνυμα, το οποίο θα εμφανίζεται για 30 δευτερόλεπτα! Σχηματίζουν ομάδες, αναζητούν τη λύση αναφορικά με τον τρόπο καταγραφής της υγρασίας και σχεδιάζουν το πρόγραμμα με τη χρήση κώδικα προτού το υποβάλλουν στον οργανισμό Διαστήματος ESA. Τα προγράμματα που πληρούν τις απαιτήσεις εκτελούνται στον υπολογιστή Astro Pi στον Διαστημικό Σταθμό ISS για 30 δευτερόλεπτα.
Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το έργο στην ιστοσελίδα Mission Zero https://astro-pi.org/mission-zero/.
Τέλος, το σχολείο μας υλοποιεί Ομίλους Αριστείας και Καινοτομίας STEM στη Ρομποτική, στο Physical Computing – STEAM, στα Παιχνίδια με Κινητές Τεχνολογίες και την Αστρονομία, συμμετέχοντας και κερδίζοντας βραβεία σε εθνικούς διαγωνισμούς.
Συμπερασματικά, προωθούμε ενεργά τη διερευνητική και τη βιωματική μάθηση, υιοθετώντας έναν προσανατολισμό STEM με ολιστικό τρόπο. Βασική μας επιδίωξη είναι η παροχή κατάλληλης εκπαίδευσης ώστε οι μαθητές και οι μαθήτριες μας να αναπτύξουν τις απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες, στάσεις και στρατηγικές βιωσιμότητας που θα τους βοηθήσουν να αντιμετωπίσουν τις παγκόσμιες προκλήσεις. Σε αυτή μας την προσπάθεια έχουμε αρωγό το πρόγραμμα Erasmus+, το οποίο θα μας επιτρέψει να διευρύνουμε περαιτέρω τις γνώσεις και τις δεξιότητές μας στη STEM Εκπαίδευση για την Αειφορία.